هواساز (Air Handling Unit) چیست؟

هواساز که به اصطلاح انگلیسی به آن Air Handling Unit می گویند که به اختصار AHU است، دستگاهی برای تأمین هوای مطبوع و سالم با دستیابی به دما و رطوبت مناسب برای شرکت های تولید دارو، غذا، ارایشی بهداشتی و همچنین بیمارستان ها و اتاق های عمل است. هواساز یکی از اصلی‌ترین دستگاه‌های تهویه مطبوع است که در مسیر چیلر و بویلر با کانال هوا قرار می‌گیرد. هواسازها در صنایع مختلف نیز برای تولید هوای مورد نیاز با درجه و رطوبت مورد نظر بدون الودگی و با عبور کمترین ذرات معلق در هوا به کار برده می‌شوند.

یک دستگاه هواساز شامل قسمت های زیر می باشد:

فن: یکی از اصلی ترین قسمت های دستگاه هواساز که جهت تولید و جابجایی جریان هوا فن می باشد، که بسته به نوع هواساز امکان تعبیه فن های مختلفی سانتریفیوژ، محوری، فولی و... وجود دارد، که فن بلاگ نیز در اکثر هواسازهای هایژنیک استفاده می شود.

فیلتر

در دستگاه های هواساز از چندین لایه فیلتر استفاده می شود که عملکرد آنها به صورت زیر می باشد: برای تصویه ذرات درشت تر از فیلترهای فلزی استفاده می شود که قابلیت شست و شو دارند، و در مراحل بعدی از فیلترهای هپا و اولپا که از جنس بوروسیلیکات و به ترتیب دارای قدرت جذب ذرات تا 3/0 میکرون و تا 0/12 میکرون هستند مورد استفاده قرار می گیرند. بر اساس تعریف سازمان بین المللی استانداردسازی (ISO)، یک فیلتر هپا باید حداقل ۹۹٫۹۵ درصد از آلاینده‌ها با قطر بیش از ۰٫۳ میکرون در هوای عبوری از فیلتر را تصفیه کند این رقم، در تعریف انجمن مهندسان مکانیک آمریکا و وزارت انرژی ایالات متحده، معادل ۹۹٫۹۷ است. معمولا به منظور تمیز نگه داشتن تمامی اجزای داخلی و اتاق ها فیلتر ها در اولین مرحله نصب می گردند، و با توجه به درجه تصفیه مورد نیاز شرکت ها یا اتاق های عمل فیلتر ها در دو یا چند ردیف پشت سر هم قرار می گردند، به طوری که فیلتر درشت صفحه‌ای جلوی فیلتر ریز کیسه‌ای قرار گیرد.

کویل های سرمایشی و گرمایشی در هواساز

نصب کویل ها بسته به نوع لوکیشن جغرافیایی و نوع کاربرد آن ممکن است هواساز به منظور تغییر دما و رطوبت هوا نیاز به تامین سرما و یا گرما و یا هر دو را داشته باشند. این فرایند توسط کویل های تبدیل گرما که در مسیر جریان هوا قرار گرفته اند وجود داشته باشند. اگر که به عملیات رطوبت گیری لازم باشد، با سرد سازی هوا به منظور رسیدن به نقطه شبنم و چگالش مایع، از کویل سرمایشی استفاده می گردد. در هواساز ها کویل گرمایشی بعد از کویل سرمایشی قرار می گیرد تا هوا را در دمای مورد نیاز گرم کند؛ این فرایند باعث کاهش میزان رطوبت هوای تهویه شده کلین روم می گردد. کویل های گرمایشی یا با آب داغ یا با بخار اب کار می کنند یا الکتریکی هستند. و کویل های سرمایشی با آب یا ماده مبرد کار می کنند. این کویل ها باید با استفاده از لوله کشی با چیلر و یا بویلر در ارتباط باشند

رطوبت زن

معمولا عملیات رطوبت زنی در آب و هوای سرد که گرمایش پیوسته هوا که موجب خشکی بیش از حد هوا می شود، مورد استفاده قرار می گیرد. عملیات رطوبت زنی به وسیله پاشیدن آب از افشانک یا شبکه بخار و عمل رطوبت گیری توسط کویل سرد انجام می شود.

مرطوب‌کننده از نوع اسپری

این نوع مرطوب‌کننده یک سری و نازل‌های اسپری دارد که می‌توانند آب را با فشار PSI 15 یا حتی بالاتر این حد به کویل اسپری کنند. مرطوب‌کننده از نوع تشت بخارمرطوب‌کننده تشت بخار یک تشت و کویل گرمایش در داخل هواساز دارد که می‌تواند آب موجود در میان تشت را گرم کند. بخار آبی که در نتیجه این کار ایجاد می‌شود، می‌تواند سطح رطوبت هوای محیط اطراف را افزایش دهد.

تجهیزات کنترلی

تجهیزات کنترلی برای تنظیم هر ویژگی هواساز؛  مانند دبی عبوری هوا، دمای هوای تأمین شده، کیفیت هوا و میزان رطوبت، ضروری است. این تجهیزات می‌توانند به سادگی یک ترموستاتِ قطع وصل یا به پیچیدگی سیستم کارخانه هوشمند یا  (BMS) باشند. اجزای معمول سیستم کنترلی شامل دماسنج‌ها، رطوبت سنج‌ها، عملگر مکانیکی، موتورها و کنترلرها می‌شود.